Γεώργιος Σουρής. Τρία ποιήματα

Ο Γώργιος Σουρής (1853-1919). Μια ανεπανάληπτη μορφή που δέσποσε στα ελληνικά πράγματα στο τέλος του 19ου-αρχές 20ου αιώνα . Από το 1883 μέχρι σχεδόν το θάνατό του εξέδιδε -εντελώς μόνος- την εφημερίδα Ρωμηός. Η οποία σημειωτέον ήταν εξ ολοκλήρου έμμετρη (ακόμα και οι μικρές αγγελίες ήταν έμμετρες!)
Ο χαρακτηρισμός που αποδίδει καλύτερα το έργο του είναι "σατιρικός ποιητής" αν και σίγουρα δεν ήταν μόνο αυτό. Τον παρομοίαζαν στην εποχή του -καθόλου άδικα- με τον Αριστοφάνη.
Παραθέτω τρία ποιήματα:
Με το πρώτο ζωγραφίζει τον εαυτό του:

Η Ζωγραφιά Μου

Μπόι δυο πήχες,
κόψη κακή,
γένια με τρίχες
εδώ κι εκεί.

Κούτελο θείο,
λίγο πλατύ,
τρανό σημείο
του ποιητή.

Δυο μάτια μαύρα
χωρίς κακία
γεμάτα λαύρα
μα και βλακεία.

Μακρύ ρουθούνι
πολύ σχιστό,
κι ένα πηγούνι
σα το Χριστό.

Πηγάδι στόμα,
μαλλιά χυτά
γεμίζεις στρώμα
μόνο μ' αυτά.

Μούρη αγρία
και ζαρωμένη,
χλωμή και κρύα
σα πεθαμένη.

Κανένα χρώμα
δε της ταιριάζει
και τώρ' ακόμα
βαφές αλλάζει.

Δόντια φαφούτη
όλο σχισμάδες,
ύφος τσιφούτη
για μαστραπάδες.

Και ένα εντελώς επίκαιρο  που έχει γίνει και διαδικτυακώς δημοφιλές:

Ανοχή

Το κλασικό ποίημα του Martin Niemöller για τη στάση και την ανοχή του μέσου ανθρώπου. Αφορούσε αρχικά τους Ναζί, αλλά είναι πάντα επίκαιρο:

Ήρθαν πρώτα για τους κομμουνιστές αλλά δεν διαμαρτυρήθηκα, 

γιατί δεν ήμουν κομμουνιστής.

Μετά ήρθαν για τους Εβραίους αλλά δεν διαμαρτυρήθηκα, γιατί δεν ήμουν Εβραίος.

Μετά ήρθαν για τους συνδικαλιστές αλλά δεν διαμαρτυρήθηκα, γιατί δεν ήμουν συνδικαλιστής.

Και μετά ήρθαν για μένα, αλλά τότε δεν είχε μείνει κανένας πια για να διαμαρτυρηθεί.

Συστήματα

Η θεωρία των Συστημάτων είναι ένα σύνθετο επιστημονικό πεδίο που ασχολείται με πολύπλοκα συστήματα στη βιολογία, στην κοινωνιολογία, στην επιστήμη. Για τη θεωρία αυτή, τα πάντα είναι Σύστημα.
Είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα μεθοδολογία για την ανάλυση μιας ομάδας συνιστωσών που συνεργάζονται για να παραγάγουν ένα αποτέλεσμα. Μπορεί να εφαρμοσθεί σε πολλά επιστημονικά πεδία αλλά και στην καθημερινή ζωή. Δυστυχώς, η χρήση της προϋποθέτει καλή γνώση μαθηματικών.
Εδώ απλά παρουσιάζεται μια εκλαϊκευμένη και ελαφρώς ψευδοεπιστημονική άποψη για τη θεωρία των συστημάτων.
(ψευδοεπιστημονική, αλλά καθόλου αδιάφορη)
Σημειωτέον ότι μερικά από αυτά τα αξιώματα περιλαμβάνονται στο Γνωμικολογικόν, όπoυ υπάρχει και ειδική κατηγορία γνωμικών ("Συστήματα")
Βασικές Αρχές:

• Το κάθε τι είναι Σύστημα
• Τα πάντα είναι μέρος ενός μεγαλύτερου Συστήματος
• Το Σύμπαν είναι απείρως συστηματοποιημένο, τόσο προς τα πάνω (μεγαλύτερα συστήματα) όσο και προς τα κάτω (μικρότερα συστήματα)
• Όλα τα συστήματα είναι απείρως πολύπλοκα.

Άλλα αξιώματα:

Μην πυροβολείτε τον πιανίστα...

Συνεχώς ακούω ή θυμάμαι φράσεις που θα έπρεπε να είχα συμπεριλάβει στο Γνωμικολογικόν (οπότε τις προσθέτω στο site, φυσικά)
Μια από αυτές είναι η φράση "Μην πυροβολείτε τον πιανίστα" που θυμήθηκα σήμερα. Έχει πλέον καταλήξει να είναι  παροιμιακή φράση αλλά έχει μια  ιστορία που πάντα έβρισκα γουστόζικη. Την θυμίζω:
Το 1882, ταξιδεύοντας στην Αμερική ο Όσκαρ Ουάιλντ βρέθηκε σε μια πόλη του Φαρ Ουέστ  (Leadville, Colorado). Εκεί, στο τοπικό σαλούν, είδε την επιγραφή«Μην πυροβολείτε τον πιανίστα, κάνει ό,τι μπορεί»(Please don't shoot the piano player. He is doing his best). Όπως ήταν αναμενόμενο ο Ουάιλντ έγραψε γι' αυτό στις ταξιδιωτικές εντυπώσεις του και το περιστατικό προκάλεσε μεγάλη αίσθηση. Σημειωτέον ότι, κατά τα φαινόμενα, η επιγραφή δεν ήταν καθόλου χιουμοριστική. Αντίθετα, επρόκειτο για μια εντελώς σοβαρή επίκληση προς τους θαμώνες του σαλούν.
Αργότερα, την  εποχή του βωβού κινηματογράφου, όταν πάντα ένας πιανίστας έπαιζε ζωντανά τη μουσική υπόκρουση στις ταινίες, ήταν πολύ της μόδας οι επιγραφές στις κινηματογραφικές αίθουσες, με την παρότρυνση "Μην πυροβολείτε τον πιανίστα".  Με φιλοπαίγμονα διάθεση πλέον, βεβαίως. Ο  κίνδυνος να πυροβολήσει κάποιος πραγματικά  δεν ήταν πια υπαρκτός , αλλά σίγουρα υπήρχε η ανάγκη για επιείκεια προς τους πιανίστες που γίνονταν συχνά στόχος αποδοκιμασιών (πού να βρεθούν άλλωστε τόσο πολλοί καλοί πιανίστες).

Η φράση έπιασε και έμεινε. Σχεδόν σε όλες τις ευρωπαϊκές γλώσσες χρησιμοποιείται σήμερα  με την έννοια  "δεν φταίει αυτός, κάνει ό,τι μπορεί".
Εν πάση περιπτώσει, προσθέτω και αυτή τη φράση στο ΓΝΩΜΙΚΟΛΟΓΙΚΟΝ.  Ίσως θα πρέπει να την βάλω και στα ΕΠΙΓΡΑΜΜΑΤΑ. Λίγο υπερβολικό ίσως. Αλλά γιατί όχι;

Τα καλύτερα μυθιστορήματα

Τα καλύτερα βιβλία του 20ου αιώνα:

1. "Αναζητώντας το Xαμένο Xρόνο" του Marcel Proust
2. "Οδυσσέας" του James Joyce
3. "Ο Άνθρωπος Χωρίς Ιδιότητες" του Robert Musil
4. " Η Δίκη" του Franz Kafka
5. "Ο Μεγάλος Γκάτσμπυ" του Scott Fistzerald
6. "100 Χρόνια Μοναξιάς" του Gabriel Garcia Marquez
7. "Λολίτα" του Vladimir Nabokov
8. "Το Ταμπούρλο" του Gunter Grass
9. "A Bend In The River" του VS Naipaul
10. "Ο Λοστρόμος" του Josef Conrad
11. " H Βουή και η Αντάρα" του Faulkner
12. " O Γατόπαρδος" του Lampedusa