“Ποιος θα πληρώσει το χαράτσι;”

 

«Εάν φονευθώσιν όλοι οι Έλληνες, ποίος θα πληρώνη το χαράτσι;»

Ιστορική φράση του Τούρκου αντιναυάρχου  Χασάν Γαζή πασά ή Τζεζαϊρλή.

Η ιστορία έχει ως εξής: Μετά τα Ορλωφικά και την αποχώρηση του Ρωσικού στόλου, οι Τούρκοι ήθελαν να εκδικηθούν τους Έλληνες που είχαν τολμήσει να ξεσηκωθούν. Τα μέλη της οθωμανικής κυβέρνησης (Διβάνι) πρότειναν για αντίποινα τη γενική σφαγή όλων των Ελλήνων, αδιακρίτως φύλου κι ηλικίας.
Όλοι συμφώνησαν εκτός από τον αρχιναύαρχο Χασάν Τζεζαϊρλή, ο οποίος κατόρθωσε τελικά να επιβάλει την άποψή του με το ακαταμάχητο επιχείρημα της παραπάνω φράσης.
 
Ο Τζεζαϊρλής δεν ήταν κανένας άγιος ούτε φιλέλλην. Το είδε όμως πολύ ορθολογικά όντας πανέξυπνος και ικανότατος (είχε ξεκινήσει από σκλάβος και κωπηλάτης).
Μεταγενέστερες πηγές υποπτεύονται ότι ο πασάς κράτησε αυτή τη στάση  επειδή είχε δωροδοκηθεί από πλούσιους Έλληνες της διασποράς (της Βενετίας μάλλον). Διόλου απίθανο, αλλά αυτό δεν μπορεί να αποδειχθεί.
Το γεγονός είναι ότι ο τύπος αυτός έσωσε τον Ελληνισμό από μια γενοκτονία. (Και  ένα φοβερό συνωστισμό!)
 
In a related story, ο Τζεζαϊρλής αργότερα στάλθηκε στην Πελοπόννησο  για να  αντιμετωπίσει 10.000 Αλβανούς, που με αφορμή επίσης τα Ορλωφικά, διέπρατταν φρικαλεότητες στην Πελοπόννησο.  Οι Αλβανοί, τους οποίους οι  ίδιοι οι Τούρκοι αρχικά είχαν εξαπολύσει κατά των Ελλήνων, επί εννέα χρόνια λεηλατούσαν, έκαιγαν, έσφαζαν, εξανδραπόδιζαν και πουλούσαν τους κατοίκους. Όταν οι Τούρκοι είδαν ότι η κατάσταση ήταν εντελώς εκτός ελέγχου και κινδύνευαν τα έσοδα και η εξουσία τους στην Πελοπόννησο, έστειλαν εκεί τον Τζεζαϊρλή με το στόλο.
 
Ο Τζεζαϊρλής τους εξόντωσε με τη βοήθεια Ελλήνων κλεφτών και  διέταξε να ανεγερθεί μπροστά από την ανατολική πλευρά της Τριπολιτσάς «πυραμίς εκ τεσσάρων χιλιάδων κεφαλών [Αλβανών]  προσκεκολλημένων δι’ άμμου και ασβέστου» με επιγραφή που απειλούσε με θάνατο αυτόν που θα τολμούσε να την γκρεμίσει.
 
Αργότερα ο πασάς αντιμετώπισε με ανάλογο τρόπο και τους Μανιάτες, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία...
 
 Πηγή: Κωνσταντίνος Σάθας, Τουρκοκρατουμένη Ελλάς, 1869, εκδ. Κ.Καμαρινόπουλου, 1962