Αργοπεθαίνοντας

 Αργοπεθαίνοντας. Ένα ποίημα του Pablo Neruda:

______________________________________________________________________

Αργοπεθαίνει όποιος γίνεται σκλάβος της συνήθειας

επαναλαμβάνοντας κάθε μέρα τις ίδιες διαδρομές

όποιος δεν αλλάζει περπατησιά ,

όποιος δεν διακινδυνεύει και δεν αλλάζει χρώμα στα ρούχα του

όποιος δεν μιλά σε όποιον δεν γνωρίζει .

Αργοπεθαίνει όποιος αποφεύγει ένα πάθος

όποιος προτιμά το μαύρο από το άσπρο και τα διαλυτικά σημεία στο ι

αντί ενός συνόλου συγκινήσεων που κάνουν τα μάτια να λάμπουν

που μετατρέπουν ένα χασμουρητό σε ένα χαμόγελο

που κάνουν την καρδιά να χτυπά στο λάθος και στο συναίσθημα

Αργοπεθαίνει όποιος δεν αναποδογυρίζει το τραπέζι

όποιος δεν είναι ευτυχισμένος στη δουλειά του

όποιος δεν διακινδυνεύει τη βεβαιότητα για την αβεβαιότητα

για να κυνηγήσει ένα όνειρο

όποιος δεν επιτρέπει στον εαυτό του τουλάχιστον μια φορά στη ζωή του

να αποφύγει τις εχέφρονες συμβουλές

Αργοπεθαίνει όποιος δεν ταξιδεύει

όποιος δεν διαβάζει , όποιος δεν ακούει μουσική

όποιος δεν βρίσκει σαγήνη στον εαυτό του

Αργοπεθαίνει όποιος καταστρέφει τον έρωτα του

όποιος δεν επιτρέπει να τον βοηθήσουν

όποιος περνάει τις μέρες του παραπονούμενος για την τύχη του

η για την ασταμάτητη βροχή

Αργοπεθαίνει όποιος εγκαταλείπει μια ιδέα του πριν την αρχίσει

όποιος δεν ρωτά για πράγματα που δεν γνωρίζει

Αποφεύγουμε τον θάνατο σε μικρές δόσεις

όταν θυμόμαστε πάντοτε ότι

για να είσαι ζωντανός

χρειάζεται μια προσπάθεια πολύ μεγαλύτερη

από το απλό γεγονός της αναπνοής
_________________________________________________________________

Οι οξυρρύγχειοι πάπυροι (Μια απογοήτευση)

Είδα ένα άρθρο (http://tro-ma-ktiko.blogspot.com/2010/10/blog-post_5871.html#more) που μου άρεσε πολύ στο tromaktiko (τη νέα έκδοση του Τρωκτικού). Αφορούσε αποσπάσματα αλληλογραφίας του Ρωμαίου συγκλητικού Μενένιου Άπιου , στον φίλο του Ατίλιο Νάβιο , ο οποίος τον διαδέχτηκε στην διακυβέρνηση της Αχαίας και τον συμβουλεύει για το πώς μπορεί να χειριστεί τους Έλληνες.
Τα αποσπάσματα υποτίθεται ότι ήταν ανάμεσα στα ευρήματα από τους Οξυρρύγχειους παπύρους. Το κομμάτι με εντυπωσίασε για πολλούς και διαφόρους λόγους και κυρίως για την κεντρική του διαπίστωση περί ατομισμού των Ελλήνων. Παραθέτω ένα απόσπασμα από τα αποσπάσματα:

Οσο περνούν οι αιώνες , τόσο εμείς και οι λαοί που κυβερνούμε γινόμαστε περισσότερο ατομιστές , ως που μια μέρα να μαραθούμε όλοι μαζί μέσα στην μόνωση των μικρών μας εαυτών. Νομίζω ότι οι έλληνες επάνω στους οποίους εσύ τώρα άρχεις είναι πρωτοπόροι σε αυτόν τον θανάσιμο κατήφορο.
Δεν σου έκανε κιόλας εντύπωση καλέ μου Νάβιε , η αδιαφορία του Έλληνα για τον συμπολίτη του; Όχι πως δεν θα του δανείσει μια χύτρα να μαγειρέψει , όχι πως αν τύχει μια αρρώστια δεν θα τον γιατροπορέψει , όχι πως δεν του αρέσει να ανακατεύεται στις δουλειές του γείτονα , για να του δείξει μάλιστα την αξιοσύνη του και την υπεροχή του , βοηθά ο Έλληνας περισσότερο από κάθε άλλον.
Βοηθά και τον ξένο πρόθυμα , με την ιδέα μάλιστα , που χάρις στους μεγάλους στωικούς , πάντα τον κατέχει , μιας πανανθρώπινης κοινωνίας. Του αρέσει να δίνει στον ασθενέστερο , στον αβοήθητο. Είναι κι αυτό ένας τρόπος υπεροχής.
Λέγοντας πως ο Έλληνας αδιαφορεί για τον πλησίον του , κάτι άλλο θέλω να πω, αλλα μου πέφτει δύσκολο να σου το εξηγήσω. Θα αρχίσω με παραδείγματα, που αν προσέξεις , ανάλογα θα δεις και εσύ ο ίδιος πολλά με τα μάτια σου.
Ακόμη υπάρχουν ποιητές πολλοί και τεχνίτες στις μεγάλες πόλεις της Ελλάδας. Πλησίασέ τους καθώς είναι χρέος σου και πες μου αν άκουσες κανέναν από αυτούς ποτέ να επαινεί τον ομότεχνό του. Δεν χάνει τον καιρό του σε επαίνους ο Έλληνας. Δεν χαίρεται τον έπαινο. Χαίρεται όμως τον ψόγο και γι αυτόν πάντα βρίσκει καιρό. Για την κατανόηση , την αληθινή, αυτήν που βγαίνει από την συμπάθεια γι αυτό που κατανοείς , δεν θέλει τίποτε να θυσιάσει. Το κίνητρο της δικαιοσύνης δεν τον κινεί για να επαινέσει ότι αξίζει τον έπαινο.
Όχι πως δεν θα ήθελε να είναι δίκαιος , αλλα δεν αντιλαμβάνεται καν την αδικία που κάνει στον άλλο. Θαυμάζει ότι είναι ο δικός του κόσμος. Κάθε άλλον τον υποτιμά !
Όταν ένας πολίτης άξιος , δεν αναγνωρίζεται κατά την αξία του , λέει ο Έλληνας: αφού δεν αναγνωρίζομαι εγώ ο αξιώτερός του , τι πειράζει αν και αυτός δεν αναγνωρίζεται; Ο εγωκεντρισμός αφαιρεί από τον Έλληνα την δυνατότητα να είναι δίκαιος.
Μόνον όταν δημιουργηθούν συμφέροντα που συμβαίνει να είναι κοινά σε πολλά άτομα μαζί , βλέπεις την συναδέλφωση και την αλληλεγγύη.
Στον κάθε Έλληνα τα ιδανικά είναι ατομικά. Γι αυτό οι πολιτικές των φατρίες είναι φατρίες συμφερόντων, και το ιδανικό του κάθε ηγέτη είναι ο εαυτός του.

Το εντυπωσιακό για μένα ήταν πώς η κριτική αυτή συμπίπτει με αυτά που διαπιστώνει ο Michael Lewis για τους Έλληνες στο άρθρο του στο Vanity Fair με τον τίτλο "Beware of Greeks bearing bonds" (βλ. το προπροηγούμενο post).